Ürün konusunda dünya çeşitli süreçlerden geçti. Tüketici için neyin iyi olduğu ile ilgili değişen fikirler, dolayısıyla değişen akımlar oldu. Çok fazla sıkmadan kısaca bahsetme niyetindeyim.

Art Nouveau

Yeni sanat olarak bilinen bu akım ürün konusunda "daha elitist daha pahalı" anlayışını benimsemiştir. Sanatın bütünlüğünü savunur. Fransa'da ortaya çıkan bu fikir, seri üretime uygun olmadığı için ürün bazında çok uzun ömürlü olmamıştır.

Arts and Movement akımı da ürün anlamında benzer fikirlere sahiptir. El yapımı ürünlerin seri üretimden çok daha üstün olduğunu ve esas fonksiyonun yapım kalitesi olduğunu savunur. Akımın öncüsü William Morris'tir

Sanatsal anlamda ise Art Nouveau akımı dekoratifliği ön plana çıkarmış, bitkisel desenler ise çalışmalarda sık kullanılmıştır. Süsleme ögeleri olarak bükük ve kıvrık çizgili hacimler en çok kullanılan tekniklerdir. Kökeni Londra'ya dayanan Fransız merkezli akım, Avrupa ve Amerika'yı etkisi altına almıştır.

Fonksiyonelcilik

İmalat sürecinde ürünün önce işlevinin sonra görselinin önemli olduğunu söyler. Bu fikir, arabaları makineler tarafından standart parçalarla üretilen Henry Ford tarafından ortaya atılmıştır. Fonksiyonelcilik dönemsel olarak anlam kaymasına uğrayıp pragmatizm ile de anılmıştır. Fakat ürün konusunda temel aldığı nokta açıktır. "İşe yarıyor mu?" sorusuna "evet" cevabını verdiği sürece ürünün iyi bir ürün olduğunu söyler.

Gelecekçilik

Tarihsel temaların işlenmemesinin makineleşmenin lehine olduğunu düşünür. Eskinin güzellik anlayışı yıkılmış, yeni endüstriyel kültürün eğilimlerine uygun düşünceler yansıtılmıştır. Fütürizm olarak da bilinen bu akım İtalya'da doğmuştur. Fakat en çok keskinleşen fikir akımlarından biridir. Tamamen dinamizme yönelmiş ve aksi olan her şeyi düşman ilan etmiştir. Faşizmle bağdaşan akım, agresif söylemlerin de odağı olmuştur.

Savaştan başka şeyde güzellik yoktur. Saldırgan nitelikte olmayan hiçbir eser başeser olamaz. Biz, dünyanın tek sağlığı olan savaşı, militarizmi, yurtseverliği, uğrunda ölünen güzel ülküleri ve kadının aşağılanmasını yüceltiyoruz.

Gibi söylemler o dönem yayınlanan Fütürizm manifestosu içerisinde yer almıştır

Kübizm

Kübizm kabaca görme duyusunun yerine aklın temel alındığı bir akımdır. Akla ilk gelen isim ise Picasso'dur. "Tasarımda düzen ve açıklığı yakalananın yolu, makine üretiminden, evrensellikten ve soyutluktan geçer." fikrini ortaya atmışlardır. "Düşüncelerde sınırsızlık ise en temel çıkış noktalarıdır.

Kübizm adı, bir sanat eleştirmeninin Georges Braque’ye ait olan bir tabloyu görmesi ve tablo için “küçük küpler” sözünü söylemesi ile ortaya çıkmıştır. Zaten adından da anlaşılacağı üzere geometrik şekillerin vurgusu çok fazla yapılmıştır. Dönem itibariyle sanatta kullandıkları teknikler, tabloların içeriğinin anlaşılmasını epey zorlaştırmıştır. Kasti yapılan bu hareketin amacı ise "maddeden uzaklaşmak" olarak belirtilmiştir.

Bauhaus

Bauhaus ismi, Walter Gropius tarafından yeni açılan mimarlık ve sanat okuluna verildi. Açıklık ve şeffaflık temel ilke olarak benimsendi. Teknoloji ve sanatı birleştirmek ana hedef kabul edip, teori ve pratiği birleştirmeye yöneldiler.

Bu akım; tasarımcı ve mimarlara yaratıcı tasarım ve modern endüstriyi aşılamıştır.

Art Deco

Şık ama ucuz olarak bildiğimiz cümle; 1920-1930 yılları arasında Paris'te doğan akımın ekonomik etkilerle nispeten evrilmesinden doğmuştur.

Birinci dünya savaşı sonrası oluşan yokluk ortamına tepki olarak doğan akım kendisine sanat tarihinde pek yer bulamamıştır. Mısır ve Aztek mimarisinden etkilenen mimari anlayışa sahiptir. Bu anlayışla yapılan en ünlü yapılardan biri ise Empire State Binası'dır.

1930'lardan sonra plastik malzemelerin kullanılmaya başlanması ile maliyetler düşmüş, 1940'lı yıllarda ise düz şekilli ürünlere, üretim verimine ve satışları arttıracak tasarımların peşine düşülmüştür.

Son olarak 1960'lar

Savaş sonrası Amerika'nın yaptığı yardımların da etkisiyle tüketici toplumu şekillenmeye başladı. Tüketici toplum da "iyi tasarım daha çok satar" fikrini anlamlı kıldı. Bu dönemde tasarımın yeni çıkış noktası insan ergonomisi ve piyasa koşulları olmuştur.

Fiber-glass namıdiğer cam elyafı bu dönemde kullanılmaya başlandı. Ürün tasarımları için önemli bir adımdı. Ayrıca naylon kullanımı da benzer dönemlerde başlamıştır.

Gençlik hareketleri ile birlikte oluşan pop kültürü sonrası "tasarım evrensel olmak zorunda değil, bireyselliğe uygun bir şekilde tüketici ihtiyaç ve isteklerine uygun hizmet etmelidir" görüşü doğdu.

O günden bugüne bizim internet üzerinde yaptığımız gezintilerden yola çıkarak bize reklam sunan küçük çaplı yapay zekalara kadar geldik.

Ürün, sanat, mimari, tasarım. Kısa kısa hepsine değinmeye çalıştım. Herkes sıkılmadan sonuna kadar gelebilsin ve herkese teşekkür edebileyim istedim :)

görsel 1
görsel 2
görsel 3
görsel 4
görsel 5