ေဆးဝါး
ဒီကေန႔ ျဖစ္ေနတဲ့ ကင္ဆာ အမ်ားစုဟာ စားတဲ့ အစာနဲ႔ ပတ္သက္
ေနပါတယ္...
Fame ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမွ မန္ေနဂ်င္းဒါ႐ိုက္တာ
ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္လြင္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုျခင္း
ယေန႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏ လမ္းမမ်ားေပၚ လမ္းေလွ်ာက္သြားမည္ဆုိလွ်င္ အမ်ားစု ျမင္ေတြ႕ရသည္က လမ္းေဘးတြင္ ေရာင္းခ်ေနသည့္
အကင္ဆုိင္မ်ား။ လူစည္ကားသည္ကလည္း ယင္းဆုိင္မ်ားတြင္ပင္။ မၾကာေသးမီ ႏွစ္မ်ားဆီကမွ စတင္ၿပီး အကင္ကုိ ျမန္မာတုိ႔ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ စားလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ အက်ဳိးဆက္ကေတာ့ မေကာင္းဟု ဆုိသည္။ ယေန႔ကာလတြင္ ကင္ဆာဟူသည့္ ေရာဂါဆုိးႀကီး
သည္လည္း အခ်ိန္အခါ၊ အသက္အရြယ္မေရြး ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ကာလ ျဖစ္သလုိ ကင္ဆာျဖစ္သူ ဦးေရသည္လည္း တစ္ေန႔
တစ္ျခား တုိးလာေနသည္။ ယင္း၏ အဓိက တရားခံသည္ ဆုိခဲ့ပါ
အကင္မ်ား၊ ဓာတုေဆး ဆုိးထားသည့္ အစားအစာ၊ မႈိတက္ထား
သည့္ အစားအစာ၊ ျပည့္ဝဆီတုိ႔ ျဖစ္သည္။ ယင္းအစားအစာမ်ား
ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမ်ားျပည္သူ သိရွိ ေရွာင္ရွားႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္၍ ENVOY သတင္းဂ်ာနယ္က ေဒါက္တာခင္ေမာင္လြင္ႏွင့္ သြား
ေရာက္ ေတြ႕ဆံု ေမးျမန္းျဖစ္ခဲ့သည္ - - -
ဆရာခင္ဗ်ာ။ မႈိဆိပ္လုိ႔ေခၚတဲ့ Aflatoxins ဟာ လူကုိ ကင္ဆာ
ျဖစ္ေစတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီ့ မႈိဆိပ္က င႐ုတ္သီးေတာင့္၊
ေျမပဲ စတဲ့ အသီးအႏွံေတြ၊ ငါးေျခာက္၊ ပုစြန္ေျခာက္တုိ႔ စတဲ့
သားငါးေတြ စြတ္စုိၿပီး မိႈတက္ရာကေန စျဖစ္တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီ့ Aflatoxins ရဲ႕ ဆုိးက်ဳိးကုိ သိပါရေစ။
Aflatoxins ဆုိကာက အရမ္းေၾကာက္ဖုိ႔ေကာင္းတဲ့ အဆိပ္
ျဖစ္ပါတယ္။ သူက ခႏၶာကုိယ္ထဲ ဝင္ၿပီးရင္ ခႏၶာကုိယ္ကုိ အနည္းနဲ႔အမ်ား ဒုကၡေပးတာပဲ။ အဲေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က Aflatoxins ကင္းေအာင္ ဘာလုပ္ရမလဲဆုိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔စားတဲ့ အစား
အစာေတြကုိ ေနေရာင္မွာ ျပလုိက္။ ေနေရာင္မွာပါတဲ့ UV နဲ႔ ထိရင္ Aflatoxins က ပ်က္စီးတယ္။ ေစ်းကဝယ္လာတဲ့ ပုစြန္ေျခာက္
စတာေတြကုိ ေနပူ တစ္ရက္ ႏွစ္ရက္ေလာက္ ျပလုိက္ရင္ နဂုိက ပါလာခဲ့ဦး အဆိပ္က ေလ်ာ့က်သြားမယ္။ ခႏၶာကုိယ္ကုိ ဒုကၡ
မေပးႏုိင္ေတာ့ဘူး။ Aflatoxins က 200 ppt ပမာဏထ
ိေအာင္ ပါတာ ျပသာနာ မရွိေသးဘူး။ အဲထက္ေက်ာ္ရင္ေတာ့
လူကုိ အႏၲရာယ္ ျဖစ္ေစပါတယ္။
ဘယ္လုိ အေျခအေန၊ ဘယ္ေလာက္ အတုိင္းအတာထိေအာင္
ဆုိးက်ဳိးေပးတတ္ပါသလဲ။
![image](
ဥပမာတစ္ခု ျပရမယ္ဆုိရင္ ေျမပဲေတြမွာ မိႈတက္ရာကေန စၿပီး Aflatoxins ဆုိတဲ့ မႈိဆိပ္ကုိ ျဖစ္ေပၚေစတယ္။ အဲဒီ့ေျမပဲကုိ
ဆီႀကိတ္လုိက္တဲ့အခါ Aflatoxins ဆုိတဲ့ မႈိဆိပ္က ဆီထဲကုိ
ပါသြားရာကေန လူကုိ အႏၲရာယ္ ျဖစ္ေစတယ္။ ၿပီးေတာ့
ေျမပဲဖက္ေတြမွာလည္း ပါေနၿပီး အဲဒါကုိ ႏြားက စားမယ္။ အဲဒီ့
ကေန သူ႔ရဲ႕ ႏုိ႔ထဲမွာ ပါလာတယ္။ အဲဒီ့ႏုိ႔ကုိ ႏြားႏုိ႔၊ ႏို႔မႈန္႔ စတဲ့
ႏုိ႔ထြက္ပစၥည္းေတြ လုပ္သြားမယ္ဆုိရင္ ဆက္ၿပီး ပါလာမယ္။
အဲဒါကုိ သတိျပဳဖုိ႔ လုိတယ္။ သဘာဝ အစားအစာျဖစ္တဲ့ ျမက္
ကုိစားတဲ့ ႏြားမွာကေတာ့ ပါစရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ အဓိကက
ေတာ့ ေျမပဲဖက္စားတဲ့ ႏြားေတြမွာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေလးေတြ
ကုိ သတိျပဳဖုိ႔ လုိပါတယ္။ Aflatoxins က အပူခ်ိန္ ၃၀၀ ဒီဂရီထိ ခံႏုိင္ရည္ ရွိတယ္။ အဲေတာ့ ခႏၶာကုိယ္ထဲ ေရာက္ဖုိ႔ မခဲယဥ္းဘူး။
ဒီကေန႔ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ကင္ဆာေရာဂါရဲ႕အေျခအေနကုိ သိလုိပါ
တယ္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ငယ္ငယ္က ႐ွဴတဲ့ေလနဲ႔ ဒီကေန႔ေလ မတူေတာ့ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ငယ္ငယ္ကစားတဲ့ အစားအစာနဲ႔ ဒီကေန႔စားတဲ့ အစားအစာကလည္း အမ်ားႀကီး ကြာျခားသြားၿပီ။ ဒီဟာေတြေၾကာင့္မုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံ အပါအဝင္ တစ္ကမ႓ာလံုးမွာ ကင္ဆာျဖစ္တဲ့
ႏႈန္းက က်မသြားဘဲ ေတာက္ေလွ်ာက္ တက္လာပါတယ္လုိ႔ ကမ႓ာ့
က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ရဲ႕ အစီအရင္ခံစာက ဆုိတယ္။
တစ္ကမ႓ာလံုးမွာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံ ၆၀ ေက်ာ္မွာ ရွိတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိ စုစည္းၿပီးေတာ့ WHO က သံုးသပ္ၾကည့္တဲ့ အခါမွာ ဒီေန႔ျဖစ္
ေနတဲ့ ကင္ဆာေတြရဲ႕ ၇၅ ရာခုိင္ႏႈန္းက က်န္းမာတဲ့ အစားအစာကုိ စားျခင္းအားျဖင့္ ကာကြယ္ႏုိင္တယ္တဲ့။ လူေလးေယာက္မွာ
သံုးေယာက္က အစားအစာမွားလုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ နည္းတဲ့ ရာခုိင္
ႏႈန္း မဟုတ္ပါဘူး။
ယေန႔ကာလ အျဖစ္မ်ားတဲ့ ကင္ဆာဟာ ဘယ္ကေန ျဖစ္တယ္ဆုိတာ သိလုိပါတယ္။
ဒီကေန႔ ျဖစ္ေနတဲ့ ကင္ဆာ အမ်ားစုဟာ စားတဲ့ အစာနဲ႔ ပတ္သက္
ေနပါတယ္။ အဲဒါကုိ ကမ႓ာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) က ေလ့လာ သုေတသနျပဳခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ့ကေနၿပီးေတာ့ မၾကာေသးမီ
က ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ကမ႓ာႀကီးမွာ ကင္ဆာျဖစ္တဲ့ႏႈန္းေတြက
ေလ်ာ့က်မသြားဘူး။ တက္လာပါတယ္။ ေဆးပညာ တုိးတက္တယ္ ေျပာၾကတယ္။ ေဆးပညာ တုိးတက္ရင္ လူေတြ ေရာဂါေတြ
နည္းသြားရမယ္။ တစ္ဖက္က ေဆးပညာ တုိးတက္တယ္ေျပာၿပီး
တစ္ဖက္က ေရာဂါေတြကလည္း တစ္ခုမွ က်မသြားဘူး။ အဲဒါ
ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိရင္ ဒီကေန႔ ေနထုိင္စားေသာက္မႈေတြက ပုိ၍ပုိ၍ ပ်က္စီးလာလုိ႔ ျဖစ္တယ္။
ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ အစားအစာေတြထဲမွာ အဓိက ျဖစ္ေစတဲ့
အစားအစာကုိ သိလုိပါတယ္။
ကင္ဆာ ျဖစ္ေစႏုိင္တဲ့ အစားအစာထဲက ဒီကေန႔ ကမ႓ာမွာ အဆုိးဝါးဆံုးက ဘာလဲဆုိရင္ အကင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အကင္မွာ ဘာပါလဲဆုိရင္ HCAs လုိ႔ေခၚတဲ့ Heterocyclic Amines ေတြ
အမ်ားႀကီး ပါပါတယ္။ အဲဒါက အဓိက အစာအိမ္ အူလမ္းေၾကာင္း
နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အူမႀကီးကင္ဆာလုိမ်ဳိး၊ ပန္ခရိယလုိ႔ေခၚတဲ့
အေရးပါတဲ့ အစာေခ်အင္ဇုိင္းေတြ ထုတ္ေပးတဲ့ထဲမွာ ဒီ HCAs
ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ ခုိင္ခုိင္မာမာ ေတြ႕ရွိထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အကင္ေတြကုိ အခ်ဳိ႕ဆုိ မိသားစုလုိက္။ ကေလးေတြပါ ပါတယ္။ သံုးေလးငါးႏွစ္ ကေလးေတြပါ ေခၚၿပီး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး စားခဲ့ၾကတယ္။
အဲဒီ့လုိ ကေလးေတြပါ ပါလာေတာ့ ကေလးေတြအေပၚ သက္ေရာက္မႈကေရာ ဘယ္ေလာက္ထိ ရွိႏုိင္ပါသလဲ။
ငါးႏွစ္ကေလးမွာ အဲအရြယ္ေလာက္ ကတည္းက HCAs ပါတာ
စားရင္ ဒီကေလးဟာအသက္ ၁၀ ႏွစ္၊ ၁၅ ႏွစ္ေလာက္မွာ
ကတည္းက စၿပီး ကင္ဆာျဖစ္ၿပီ။ ကေလးေတြ ကင္ဆာျဖစ္တဲ့
ႏႈန္း တအားမ်ားလာတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အရင္ထက္စာရင္
အမ်ားႀကီး တက္လာတယ္။ ဒီဟာေတြကုိ ေရွာင္လုိက္႐ံုနဲ႔
အမ်ားႀကီး ေလ်ာ့က်သြားမယ္။ အူမႀကီးကင္ဆာဆုိတာ အစား
အေသာက္ေၾကာင့္ အဓိကျဖစ္တာ။ ၾကက္အူေခ်ာင္း၊ ဝက္အူေခ်ာင္းစားတာ မ်ားတဲ့သူေတြလည္း အသဲကင္ဆာ၊ အစာအိမ္လမ္းေၾကာင္း ကင္ဆာ ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အလားအလာ ရွိတယ္ဆုိတာ သိေစလုိပါတယ္။ ဒါေတြက လြန္လြန္ၾကဴးၾကဴး မစားဖုိ႔ အဓိက ဆုိလုိပါတယ္။ ဒါစား
ရင္ ဒါျဖစ္တယ္ ဆုိတာကုိေတာ့ သိဖုိ႔ေတာ့ အေရးႀကီးပါတယ္။
အဲဒီ့လုိ ဒါစားရင္ ဒါျဖစ္မယ္ဆုိတာ မသိတဲ့သူေတြေရာ ရွိပါသလား။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ မေကာင္းမွန္း၊ ေရာဂါျဖစ္မယ္မွန္း သိေပမယ့္ ႀကိဳက္လုိ႔ ႏွစ္သက္လုိ႔ ဆုိၿပီး စားေနၾကတာေတြ ရွိတယ္ေလ။ သိရဲ႕သားနဲ႔ မုိက္ၾကတယ္ ဆုိရမလားပဲ။
ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ ကင္ဆာျဖစ္မယ္ဆုိတဲ့ အသိတရား။ အခ်ဳိ႕
ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြက မသိၾကဘူး။ အဲေလာက္ထိ ျဖစ္တဲ့သူ
ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ အလားတူပဲ တစ္ေန႔တစ္ေန႔
ကြမ္းစားလုိ႔ ကင္ဆာျဖစ္တဲ့လူနာ တစ္ေယာက္ ႏွစ္ေယာက္
ပံုမွန္ ၾကည့္ျဖစ္ပါတယ္။ ကြမ္းစားရင္ ကင္ဆာျဖစ္တတ္တယ္
ဆုိတဲ့ အေျခခံ အေၾကာင္းတရားေလးေတာင္ အခ်ဳိ႕ေသာသူေတြ
မသိၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အားလံုးသည္ ေရာဂါက ကာကြယ္ဖုိ႔
အတြက္ အသိတရားတစ္ခု လုိပါတယ္။ ေရာဂါ ကာကြယ္ဖုိ႔က
ဘာနဲ႔ ကာကြယ္ရမလဲ ေမးရင္ အသိတရားနဲ႔ပဲ ကာကြယ္ရတာ
ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လုိ ကာကြယ္ရမွန္း မသိရင္ေတာ့ ကာကြယ္တဲ့
အဆင့္ထိ ေရာက္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
အစားအစာေၾကာင့္ ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ အျခားေသာ အေၾကာင္း
အခ်က္ေတြကုိလည္း သိလုိပါတယ္။
အစားအစာေၾကာင့္ ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းအခ်က္ေတြ
ကေတာ့ အမ်ားႀကီးပါ။ အဲဒီ့ထဲကမွ အျဖစ္မ်ားတာေတြ ကေတာ့
ခုေျပာခဲ့တဲ့ မိႈဆိပ္ ပါဝင္တဲ့ အစားအစာေတြ၊ အကင္ေတြ၊ ျပည့္ဝဆီေတြနဲ႔ အဲဒါအျပင္ ဆီေၾကာ္ေတြ၊ ပုိးသတ္ေဆး ပါဝင္တဲ့
စားစရာေတြ၊ ဓာတုပစၥည္းေတြ ေရာစပ္ ပါဝင္ထားတဲ့ အခ်ဳိရည္ေတြဟာ အထူး ဂ႐ုျပဳ စားသံုးရမယ့္ အစားအစာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီ့ အစားအစာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရွာင္ၾကဥ္သင့္တာေလးေတြကုိ အက်ဥ္းေလာက္ ရွင္းျပေပးပါဦး။
ဝတဲ့သူေတြက အသားေတြ မ်ားတာ။ အ႐ုိးေတြ မ်ားတာလည္း
မဟုတ္ဘူး။ အဆီေတြ မ်ားတာ။ ဒီအဆီေတြက ကင္ဆာျဖစ္မယ့္
ဓာတ္ပစၥည္းေတြကုိ သုိေလွာင္ထားတဲ့ ေနရာႀကီး ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ ဝတဲ့သူေတြက ကင္ဆာ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ အစား
အေသာက္ကုိ ဂ႐ုစုိက္ဖုိ႔ လုိတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျပည့္ဝဆီပါတဲ့
ဝက္သားေတြ၊ စားအုန္းဆီလုိဟာမ်ဳိးေတြ အတတ္ႏုိင္ဆံုး ေရွာင္ဖုိ႔
လုိပါတယ္။ အခု ေစ်းထဲမွာ ကန္စြန္းရြက္ကအစ ဘယ္ပစၥည္းမဆုိ
ပုိးသတ္ေဆးေတြ ေတြ႕ရွိရတယ္။ ေရေဆးတယ္ ဆုိရာမွာ
အရြက္ရဲ႕ အေပၚယံကုိပဲ ေဆးလုိ႔ရမယ္။ ပုိးသတ္ေဆးက ဖ်န္းၿပီးရင္ အျမစ္ထဲကုိ သြားတာ။ အျမစ္က အကုန္ စုပ္ယူတာ။ အဲဒီ့ကေန
အတြင္းပုိင္းထဲထိ ေရာက္သြားတယ္။ ဆန္မွာလည္း အဲလုိပဲ။
စပါးကုိ ပုိးသတ္ေဆး သံုးရာကေန ပုိးသတ္ေဆး ဓာတ္ႂကြင္းေတြ
ဆန္ထဲထိ ေရာက္လာတယ္။
အဲဒီ့လုိ ပါဝင္ေနတာေတြကုိ ေလ်ာ့က်သြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မႈ
ေတြေရာ ရွိပါသလား။ အမ်ားျပည္သူ သိရွိႏုိင္ဖုိ႔ ဆရာ့အေနနဲ႔
ရွင္းျပေပးပါဦး။
ဆန္ကုိ တစ္သက္လံုး သတ္မွတ္ထားခဲ့တာက ေရေျပာင္ေအာင္
မေဆးနဲ႔ ေဆးရင္ အာဟာရဓာတ္ ဆံုး႐ႈံးတယ္။ ၿပီးရင္ ထမင္းခ်က္
ရင္လည္း ေရခမ္းခ်က္ ေရငွဲ႔ခ်က္ရင္ အာဟာရဓာတ္ ဆံုး႐ႈံးတယ္။
ေျပာခဲ့တယ္။ အခုေတာ့ ေရစင္ေအာင္ ပြတ္မေဆးရင္ ပုိးသတ္ေဆးက မေျပာင္ဘူး။ ေရခမ္းခ်က္ရင္ အထဲက ပုိးသတ္ေဆး အကုန္ဝင္တယ္။ အဲဒီေတာ့ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ ေရစင္ေအာင္ေဆးဖုိ႔။ ေရငွဲ႔ခ်က္ဖုိ႔ ေျပာတယ္။ အဲလုိဆုိရင္ ပုိးသတ္ေဆးက ေတာ္ေတာ္ ေလ်ာ့သြားမယ္။ ဆံုး႐ံႈးသြားတဲ့ ဗီတာမင္ကေတာ့ အျခား အစားအစာနဲ႔ ျဖည့္
ရမွာေပါ့။ ကေလးေတြ အခ်ဳိရည္ေသာက္တာ အားမေပးသင့္ဘူး။
ဓာတုပစၥည္းေတြနဲ႔ လုပ္ထားတာေတြ အားမေပးသင့္ဘူး။
သဘာဝသစ္သီးနဲ႔ လုပ္ထားတာေတြဆုိ ျပႆနာ မရွိဘူး။ အိႏၵိယမွာ
ကင္ဆာျဖစ္မႈဟာ အနည္းဆံုးပဲ။ ကမ႓ာမွာ အနည္းဆံုး ျဖစ္တယ္။ လူဦးေရနဲ႔ၾကည့္ရင္ အနည္းဆံုး ျဖစ္တယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ဆႏြင္းစားတဲ့အတြက္ ျဖစ္တယ္။ ဆႏြင္းကုိ တစ္ေန႔ ၅၀၀ မီလီဂရမ္ (ပါရာစီတေမာ ေဆးျပားတစ္ျပားစာ ပမာဏ) ခန္႔ စားေပးရင္
ကင္ဆာျဖစ္ဖုိ႔ အလားအလာ အလြန္ နည္းပါတယ္။ ခ်က္စားတဲ့
အထဲ မပါရင္ေတာင္ အမႈန္႔ကုိ ဒီအတုိင္း ေရနဲ႔ ေသာက္ႏုိင္တယ္။ သံပုရာသီး၊ ေရွာက္သီး၊ လိေမၼာ္သီး စသည္ျဖင့္ေပါ့။ ဗီတာမင္စီ
ပါဝင္တဲ့ အရည္ရႊမ္းတဲ့ အသီးေတြကုိ တစ္ေန႔ႏွစ္ႀကိမ္ စားေပးရင္ HCAs ကုိလည္း ေခ်ျဖတ္ႏုိင္တယ္။ အကင္ေတြ စားထားရင္
အဲဒါေသာက္ျခင္းျဖင့္ ေခ်ျဖတ္ႏုိင္တယ္။ ဝက္အူေခ်ာင္း၊
ၾကက္အူေခ်ာင္း စားၿပီးရင္ ၾကက္သြန္ျဖဴစားေပး။ ကင္ဆာ
ကာကြယ္တဲ့ ေနရာမွာ အနီေရာင္က အစြမ္းထက္တယ္။
အနီေရာင္ရွိတဲ့ သစ္သီးကုိ အျမဲ စားေပးဖုိ႔ လုိပါတယ္။
ကင္ဆာဆုိတဲ့ ေရာဂါဆုိးႀကီးက ကင္းေဝးဖုိ႔ ဘယ္လုိ လုိက္နာ
လုပ္ေဆာင္သင့္ပါသလဲ။
ကင္ဆာ မျဖစ္ခ်င္ရင္ အသီးအႏွံကုိ ပုိစားပါ။ ကေလးေတြကုိလည္း ငယ္ငယ္ကတည္းက အသီးအႏွံစားတဲ့ အက်င့္ လုပ္ေပးပါ။ အစား
အစာေတြကုိ စားတဲ့ အခါမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အျမဲေျပာတယ္။
မွ်တေအာင္ စားပါ။ မွ်တေအာင္ စားပါဆုိရာမွာ ဒီကေန႔ ဘာေတြ စားေနသလဲ ၾကည့္တဲ့အခါမွာ Carcinogens ဆုိတာကေတာ့
ကင္ဆာ ျဖစ္ေစႏုိင္ေသာ ဓာတ္ပစၥည္း၊ ကင္ဆာ ျဖစ္ေစႏုိင္ေသာ ဓာတ္ပစၥည္း ပါဝင္တဲ့ အစားအစာေတြကုိေတာ့ မ်ားမ်ား စားေနၾကတယ္။ ကင္ဆာကုိ ကာကြယ္ႏုိင္တဲ့ Anticancer Food ေတြ
ေပါ့။ ဒါေတြက်ေတာ့ နည္းနည္းပဲ စားတယ္။ အဲေတာ့ ခ်ိန္ခြင္
လွ်ာက မမွ်ဘူး။ Carcinogens ဆုိတာ ဘာလဲဆုိတာ ဒီကေန႔
သိဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အဲဒီ့ Carcinogens ေတြကုိ ကုိယ့္ရဲ႕ ပါးစပ္ထဲ မဝင္ဖုိ႔အတြက္ကုိ က်န္းမာေရး အသိေလးနဲ႔ ဂ႐ုစုိက္မယ္ဆုိရင္
ကင္ဆာဆုိတဲ့ ေရာဂါဆုိးႀကီးက ကင္းေဝးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကင္ဆာအႏၲရာယ္ကုိ ေၾကာက္ရြံ႕ၾကတဲ့ ျပည္သူေတြအတြက္
စကားလက္ေဆာင္ေလး ေျပာေပးပါဦး။
အစားအစာသည္ ကင္ဆာျဖစ္ေစႏုိင္သည္ဆုိတဲ့ အသိေလးရွိထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ကင္ဆာျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အစားအစာကုိ ကုိယ့္ပါးစပ္ထဲ
ဝင္ေရာက္မႈ အတတ္ႏုိင္ဆံုး နည္းေအာင္လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ကင္ဆာက ကာကြယ္ႏုိင္တယ္ဆုိတာ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
အခုလုိ အခ်ိန္ေပး ေျဖၾကားေပးတဲ့ ဆရာ့ကုိ အထူးပဲ ေက်းဇူး
တင္ပါတယ္။
Congratulations @tawwinnthu! You received a personal award!
Click here to view your Board of Honor
Congratulations @tawwinnthu! You received a personal award!
You can view your badges on your Steem Board and compare to others on the Steem Ranking
Vote for @Steemitboard as a witness to get one more award and increased upvotes!