Steemit Account Reputation အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ.... ( Henry Aung )

Reputation အေၾကာင္း မရွင္းျပခင္ Steemit Platform ၏ လုပ္ေဆာင္ပံုႏွင့္ရည္ရြယ္ခ်က္ကို အနည္းငယ္ မိမိသိသေလာက္ ေဝမွ်ျခင္ပါသည္။ Steemit သည္ Facebook ကဲ့သို႔ ေသာ social media မွန္ေသာ္လည္း အမွန္မွာ ေငြေၾကး တနည္းအားျဖင့္ digital token (steem) ရရွိႏိုင္ေသာ blockchain system ျဖစ္ပါသည္။ အျပည့္ အဝ ဆိုရေသာ္ social media base block chain system ျဖစ္ပါသည္။ ဤ Steemit ကို ထူေထာင္သူတို႔၏ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အသိပညာ, အတတ္ပညာ, နည္းပညာ , အႏုပညာ စသည္ကဲ့သို႔ေသာ ပညာရပ္မ်ား, ဗဟုသုတမ်ားကို ဖလွယ္၍ေသာ္လည္းေကာင္း, ေဝမွ်ျခင္းျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း, ဤသို႔ ဖလွယ္ၾကရာတြင္ အက်ိဳးအျမတ္ မ်ား ရေစရန္ ႏွင့္ဤသို႔ အသိပညာ , အတတ္ပညာမ်ား ဖလွယ္ၾကရာတြင္ အေႏွာက္အယွက္ကင္းၾကေစရန္, ခိုးယူကူးယူထာေသာစာမ်ား, အေျခအျမစ္မရွိ ေကာလာဟလ မ်ား , ႐ိုင္းစိုင္းေသာ စြပ္စြဲေရးသားမႈမ်ား အျပဳအမႈမ်ား ပံုမ်ား , မဲစြယ္သကဲ့ မိမိ ဘက္ပါလာေအာင္ စဲြေဆာင္ေရးသားမႈမ်ား ကင္းေအာင္ တနည္းအားျဖင့္ စိတ္ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ပညာဖလွယ္ ရွာေဖြသိုမွီးႏိုင္ၾကေစရန္ရည္ရြယ္ဖဲြ႕စည္းထားၾကပါသည္။ ယေန႔ ကၽႊန္ေတာ္တို႔ Facebook သံုးေနရေသာအေျခအေနကို ျမင္ေယာင္ၾကည့္ပါ, ေကာလာဟလမ်ား, လူအမ်ားထိတ္လန္႔ေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိ၍ေသာ္လည္ေကာင္း နာမည္ႀကီးခ်င္၍ေသာ္လည္းေကာင္း, သတင္းမ်ား စာ မ်ား ေရးၾကရွယ္ၾက, မိုက္႐ိုင္းစြာ ဆဲေရတိုင္းထြာၾကျခင္း, မေအ,ႏွမ ေလးစားရမွန္မသိ မိုက္႐ိုင္းပံုမ်ားတင္ျခင္း, ဘာသာေရးမီးေမြးျခင္း , မၾကည့္ခ်င္ေသာ္လည္း မိမိ သူငယ္ခ်င္းကရွယ္လိုက္လ်င္ ေတြ႕ျမင္ေနရပါသည္။

Facebook မေကာင္းပါဘူး ဟု ကၽႊန္ေတာ္ မေျပာလိုပါ သို႔ေသာ္ ထိုကဲ့သို႔ အကုသိုလ္ပြားေစေသာ အရာမ်ား ကို မၾကည့္ခ်င္လည္း ျမင္ေနရပါသည္။ Steemit ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အလြန္ေကာင္းပါသည္, ထိုကဲ့သို႔ အကုသိုလ္ပြားႏိုင္ေသာအရာမ်ားကို တားဆီးျပစ္၍ျဖစ္ပါသည္။ digital currency ႏွင့္ႏြယ္ေသာေၾကာင့္ အနည္းငယ္ digital coin မ်ားဘက္သို႔ ယိမ္းသေယာင္ရွိေသာ္လည္း အျခားေသာ ေဆးပညာ, သိပၸံပညာ , စာေပ ေလ့လာႏိုင္ေစရန္ သူ႔အကန္႔ႏွင့္သူ ပညာရွင္မ်ားဝင္ေရာက္ေရးသားေနၾကပါသည္။ မိမိလိုခ်င္ေသာ ဗဟုသုတ မ်ား tag list ထဲတြင္ဝင္ေရာက္ရွာၾကည့္လိုက္ရံုသာ။ဤတြင္ reputation ဆိုသည္မွာ Steemit တြင္ ဝင္ေရာက္ေရးသား၍ အသိအတတ္ပညာမ်ား အားဖလွယ္ျခင္းအေပၚတြင္ မိမိ ၏ ပါဝင္ပါတ္သက္မႈကို အသိအမွတ္ျပဳေသာ အမွတ္အသား , တနည္းအားျဖင့္ အဆင့္အတန္းျဖစ္ပါသည္။ ဤကဲ့သို႔ အဆင့္အတန္းတျဖည္းျဖည္း ျမင့္လာရန္မွာ မိမိ Steemit တြင္ အဘယ္ကဲ့သို႔ ဝင္ေရာက္ျပဳမႈေရးသား ေနသည့္ အေပၚမႉတည္ပါသည္။ ေအာက္ေဖၚျပပါမ်ားမွာ reputation အတြက္လိုအပ္ခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။

၁. Quality post ( original content) မ်ားတင္ျခင္း

ေထြေထြထူးထူးေျပာစရာမလိုပါ, Quality ( original content) ဟုဆိုရာတြင္း ေဆာင္းပါး, စာ , ဓါတ္ပံု , အႏုပညာ စသည္ တို႔တြင္ မိမိ ကိုယ္တိုင္ဖန္တီး ထားေသာ အရာမ်ားကို ဆိုလိုပါသည္။ မိမိကိုယ္တိုင္ဖန္တီးထားေသာ post မွ voting ရရွိျခင္းျဖင့္ reputation မ်ားတက္ပါသည္။ ထို႔အတူ အျခားသူတင္ထားေသာ post မ်ားကို vote မ်ား ေပးျခင္းျဖင့္လည္း reputation တက္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ cheetah ထိထားေသာ post မ်ား ကို vote ေပးလ်င္ မိမိ reputation ကို ထိခိုက္ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ copyright ဥပေဒခ်ိဳးေဖါက္သူမ်ားအား အားေပး သကဲ့သို႔ ျဖစ္ေန၍ ျဖစ္သည္။ cheetah, steemcleaner , flagging မ်ားမထိျခင္းသည္လည္း reputation အတြက္အေထာက္အကူရပါသည္။ cheetah, steemcleaner ႏွင့္ flagging ကို ေနာက္ post တြင္ ေဖၚျပေပးပါမည္။ cheetah မထိေအာင္ မည္သို႔ လုပ္ေဆာင္ရမည္ကို သိၿပီးျဖစ္ၾကပါသည္။ဤ quality content တြင္ tag မ်ားလည္း အေရးပါပါသည္။ tag မ်ားမွန္ကန္စြာထည့္ႏိုင္ရန္လည္း လြန္စြာမွ အေရးႀကီးပါသည္။ မိမိတို႔ ျမန္မာလူငယ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ယခုထိ tag ကို မွန္ကန္စြာ မထည့္ ႏိုင္ၾကေသးပါ။ ဥပမာ မိမိက Steemit အေၾကာင္းေရလ်င္, Myanmar, Steemit , ဆိုလ်င္ ရၿပီ။ မိမိက အခ်စ္ကဗ်ာ ေရးဖြဲ႕လ်င္ , Myanmar, love , poem ဆိုလ်င္ရၿပီ။ မိမိက သဘာဝ အေၾကာင္း ဓါတ္ပံု႐ိုက္တင္လ်င္ , Myanmar, nature, photograph, ဆိုလ်င္လံုေလာက္ၿပီ။ သို႔ေသာ္ မဆိုင္ေသာ နာမည္မ်ား ထည့္ျခင္း , KR , CN ကဲ့သို႔ ကိုရီးယား, တ႐ုတ္တို႔ကို tag တြဲထည့္ျခင္း တို႔မွာ အျခားသူမ်ား မိမိတို႔ကို vote ေပးဖို႔ေနေနသာသာ, tag အေၾကာင္း, Steemit တြင္ ေရပံုေရးနည္း နားမလည္ ၾကသူမ်ားအျဖစ္သာ သတ္မွတ္ပါမည္။ မိမိ ကိုရီးယား ဆိုင္မွာ အစားသြားစား၍ ထိုအစားအစာမ်ား အေၾကာင္းေရး၍ KR ကို tag တြဲထည့္လ်င္ လက္ခံႏိုင္မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း မိမိေရးထားသည္က အခ်စ္အေၾကာင္း ျမန္မာစာျဖင့္ , tag တြင္ KR, CN တို႔ တြဲထားလ်င္ steem cleaner ၏ သတိေပးျခင္းကိုခံရႏိုင္ပါသည္။

၂. Follower ႏွင့္ following မ်ားလာျခင္း

ဤအခ်က္မွာ မိမိတို႔ ျမန္မာလူငယ္မ်ား လြဲမွားစြာ ေတြးေနေသာ အခ်က္ကို ေထာက္ျပလိုပါသည္။ မိမိ follower မ်ားလ်င္ vote ေပးသူမ်ားမည္, reputation မ်ားပိုတက္လာမည္ စသည္ ျဖင့္ ထင္ေနၾကသည္။ မိမိfollower ရာခ်ီရွိေသာ္လည္း vote ေပးသူ ဆယ္ေယာက္ေက်ာ္ အလြန္းဆံုး အေယာက္သံုးဆယ္သာ။ အဓိကအေရးႀကီးသည္မွာ မိမိမွာ အဘယ္ကဲ့သို႔ေသာ post မ်ား တင္သျဖင့္ မိမိေနာက္သို႔ လိုက္လာၾကပါသည္ ဆိုသည္မွာ အေရးႀကီးဆံုးျဖစ္သည္။ ယခု ျဖစ္ေနသည္မွာ I vote you & follow you , follow me back .... ဤသို႔ေသာ comment မွာ spam စာရင္းဝင္ပါသည္။ ျမန္မာ လူငယ္ အျခင္းျခင္းႏွင့္ reputation level တူ သူမ်ားတြင္ ကိစၥမရွိေသာ္လည္း မိမိထက္ reputation မ်ားစြာျမင့္ေနသူမ်ားအား သြားေျပာလ်င္ ေစာ္ကားရာ ေရာက္ပါသည္။ အက်ယ္တဝင့္ ထပ္မံရွင္းျပပါမည္။ လူသစ္ တေယာက္မွ follow လုပ္ထားပါ vote ေပးပါမည္ဟူ၍ မိမိ ကfollow လုပ္ထားပါၿပီ, သို႔ေသာ္ ထိုသူမွာ post တင္တိုင္း cheetah မိ ေနသူ , reputation အႏုတ္အဆင့္ ျဖင့္ သူေတာင္းစားသာသာ ( ဥပမာေပးၾကမ္းလ်င္ေတာင္းပန္ပါသည္) account သို႔ ေရာက္ရွိေနေသာ္လည္း မိမိ မသိ, ဆက္၍သာ following လုပ္ေနသည္။ သူေတာင္းစာ account ကို following လုပ္ေနျခင္းျဖင့္ မိမိ reputation မွာ တက္လာစရာ အေၾကာင္းမရွိပါ။ သူမ်ားကfollow လုပ္ဆို၍ following လုပ္ေနရသည္။ မိမိ ၏ following list ထဲတြင္ ထိုကဲ့သို႔ သူေတာင္းစား account မ်ား ၁၀ ခုခန္႔ရွိလ်င္ မိမိ reputation မွာ တက္လာစရာလမ္းမျမင္ပါ။

၃. Comment မ်ား အျပန္အလွန္ ေပးျခင္း

မိမိေရးသားလိုက္ေသာ post ကို comment မ်ားေပးၾကလ်င္ အလြန္ေပ်ာ္ရပါသည္။ ဤတြင္ ျမန္မာလူငယ္မ်ားအား အထူး မွာလိုသည္မွာ မိမိက reputation ႀကီးသူမ်ားကို following လုပ္ျခင္းသည္ျပသနာမရွိေသာ္လည္း အထက္တြင္ ကၽႊန္ေတာ္ ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း I follow you , follow me back comment သြားေပးလ်င္ အလြန္ပင္႐ိုင္းရာက်ပါသည္။ ထိုသူေရးထားေသာ စာ,ေဆာင္းပါတို႔ကို နားလည္၍ ထိုေဆာင္းပါးပါ အေၾကာင္းကို comment ေပးႏိုင္ပါသည္, ဤသို႔ အျပန္အလွန္ comment ေပးၾကျခင္းျဖင့္ ဗဟုသုတ မ်ား ဖလွယ္ယူၾကပါသည္။ အထူးသျဖင့္ reputation ျမင့္ေသာသူတို႔ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အျမင္ခ်င္း ဖလွယ္ေနၾကေသာ comment စကားဝိုင္းသို႔ မိမိ ၏ I vote you , follow me back ဟူေသာ comment မ်ားၾကားဝင္လာလ်င္... ေတြးၾကည့္ပါ။ လုပ္သင့္၏မလုပ္သင့္၏ ခ်င့္ခ်ိန္ပါေလ... follow me back ဆို၍ မိမိ account သို႔ ဝင္ၾကည့္လ်င္လည္း ေလာက္ေလာက္လားလား ဗဟုသုတ ရစရာမ်ားလည္း ေရးမထား , reputation ကလည္း အဆင့္ျခင္းမတူ သူ အား ငါ့account ကို follow လုပ္ထားပါ ဆိုသည္မွာ ေစာ္ကားျခင္းသာျဖစ္သည္။ ဤတြင္ မိမိအားမည္သူ မွ်ျပန္လွန္ ဆဲဆို ႀကိမ္းေမာင္းမည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း မိမိcomment အား ဤသို႔ ေသာ အျပဳအမႈကို မႏွစ္ၿမိဳ႕ပါဟူေသာ flagging , အလံေထာင္ခံရပါလိမ့္မည္။ flagging ျပဳလုပ္ခံရလ်င္ downvote လုပ္ခံရျခင္းႏွင့္ အတူတူျဖစ္ပါသည္။ထို႔ ေၾကာင့္ reputation ျမင့္သူတို႔၏ flagging ျပဳလုပ္ခံရလ်င္ မိမိ reputation အားမ်ားစြာထိခိုက္ပါသည္။ မိမိတို႔ ျမန္မာအခ်င္းခ်င္းတြင္ ကိစၥမရွိ , လူသစ္မ်ားျဖစ္၍ နားလည္ေပးႏိုင္ေသာ္လည္း အျခားႏိုင္ငံသားမ်ား၏ post မ်ားတြင္ ထိုသို႔ မျပဳလုပ္မိေစရန္သတိထားပါေလ။ထိုေၾကာင့္ မိမိမသိနားမလည္ေသာ post မ်ားတြင္ vote ေပးႏိုင္ေသာ္လည္း မသိဆိုးရြားေသာ comment မ်ား မေပးမိေအာင္ သတိျပဳပါေလ။

ထို႔ေၾကာင့္ reputation တက္ေအာင္မည္သို႔ ျပဳရမည္ ကိုသိခ်င္ေနၾကေသာ လူငယ္မ်ားအား အထူးဂ႐ုျပဳေစခ်င္သည္မွာ အထက္ေဖၚျပပါ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားျဖင့္ သင့္ေလ်ာ္ေအာင္ ျပဳမႉဆက္ဆံျခင္းျဖင့္ reputation မ်ားတက္ေအာင္ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါသည္။ reputation ကို Log 10 system ျဖင့္ တြက္ခ်က္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ အၾကမ္းအားျဖင့္ မိမိရရွိထားေသာ point ကို ဆတိုးကိန္း ျဖင့္ တြက္ခ်က္ရျခင္းျဖစ္သည္။ ဥပမာ reputation 25 မွ 26 သို႔ ရရွိ လိုလ်င္ အထက္ေဖၚျပပါ အေၾကာင္းအရာ မ်ား ၁၀ ႀကိမ္ လုပ္ေဆာင္လိုက္လ်င္ ၂၆ ကို ရရွိပါသည္။ ၂၆ မွ ၂၇ သို႔ ေရာက္ရွိရန္ ၂၆ ရရွိရန္ လုပ္ေဆာင္ထားေသာ ပမာဏ ထက္ဆယ္ဆ လုပ္ေဆာင္ပါမွ ၂၇ ကိုရရွိပါမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ reputation တက္လာေလေလ မိမိ တို႔ ပါဝင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကေသာ ပမာဏမ်ားေလေလျဖစ္သည့္အျပင္ ေနာက္တဆင့္ တက္ရန္လည္း ထိုထက္ဆယ္ဆ မွ် လုပ္ေဆာင္ရပါမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ reputation 60 ေက်ာ္ 70 ေက်ာ္မ်ား၏ သူတို႔ Steemit Platform ေပၚတြင္ ပါဝင္ပါတ္သက္ေနေသာ အခ်ိန္ကာလ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ခန္႔မွန္းႏိုင္ပါသည္။ဤတြင္ တခုသိထားရမည္မွာ reputation က်သြားျခင္းသည္လည္း အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ 25 မွ 24 သို႔ က်သြားလ်င္ ဆယ္ဆ ဆိုးရြားေနၿပီျဖစ္သည္။ reputation 10 သို႔ ေရာက္ေနလ်င္ မည္မွ်ဆိုးဝါးေနၿပီဆိုတာသိႏိုင္ပါသည္။

ေနာက္တင္မည့္ post တြင္ cheetah bot, steamcleaner ႏွင့္ flagging အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာမ်ားကို ေဖၚျပေပးပါမည္။

ျမန္မာလူငယ္မ်ား steemit တြင္ေအာင္ျမင္ၾကပါေစ....

Photos credit; Google Image
Henry Aung ( Kachin )